Zjawisko olśnienia w pomieszczeniu biurowym

Praca w biurze wymaga dobrania odpowiedniego rodzaju oświetlenia dla każdego ze stanowisk. Dlatego już podczas planowania układu przestrzeni roboczej, konieczne będzie zaprojektowanie całego systemu świetlnego. Co więcej, należy ustalić, gdzie będą znajdowały się biurka pracowników, jak będą one wyglądać oraz jaką pracę będą wykonywali zatrudnieni ludzie.

Pozwoli to na rozsądny zakup lamp, a co za tym idzie, zwiększenie komfortu pracowników, m.in. poprzez zniwelowanie ryzyka zaistnienia zjawiska olśnienia, które w biurach jest wyjątkowo uciążliwe.

Zjawisko olśnienia – czym jest?

Olśnienie to efekt wykorzystania złego rodzaju opraw, bądź niewłaściwego ich ustawienia. Do zjawiska dochodzi w momencie, gdy oko człowieka jest narażone na bezpośredni kontakt ze źródłem światła, bądź z jaskrawą powierzchnią, odbijającą światło. Im dłuższe występowanie zjawiska olśnienia, a co się z tym wiąże, dyskomfort pracownika, tym większe zagrożenie obniżenia zdolności rozpoznawania szczegółów lub przedmiotów przez podwładnego.

Obecnie istnieją normy, dokładnie regulujące natężenie światła w przestrzeniach roboczych. Luminancja, czyli ilość światła odbieranego przez wzrok określana jest stosownym współczynnikiem. Wartość ta powinna zmniejszać się w kierunku od sufitu do podłogi.

Odbicie strumienia świetlnego od stropu powinno wahać się między 80 a 90% – efekt ten można uzyskać dzięki pomalowaniu sufitu białą farbą. Ściany powinny cechować się współczynnikiem na poziomie od 40 do 60%. Dlatego też rozsądnie będzie pomalować je w kolorach beżowym, zielonym bądź żółtym. Podłoga powinna odbijać światło na poziomie od 20 do 40%. Meble i pozostałe wyposażenie musi charakteryzować się współczynnikiem odbijania światła w granicach od 25 do 50%.

Jak dochodzi do zjawiska olśnienia?

Do olśnienia może dojść na kilka sposobów. Pierwszym z nich jest sytuacja, w której światło słoneczne przedostaje się przez okno i razi w oczy. Jeśli biurko podwładnego ustawione jest przodem w stronę okna, może on przez dłuższy czas być narażony na działanie zbyt mocnego strumienia świetlnego. Rozwiązaniem w takim przypadku będzie zamontowanie rolet, rozpraszających promienie, padające zza okna.

Drugą z sytuacji, w której dojść może do zjawiska olśnienia, jest wykorzystanie zbyt mocnych opraw światła. Strumień padający na białą kartkę odbije się od niej, skutecznie utrudniając pracę. W tym przypadku lepiej zamontować słabsze lampy z jednoczesnym wykorzystaniem dodatkowych źródeł, pokroju lampki biurkowej.

Do olśnienia dochodzić będzie także w pomieszczeniu, w którym wykorzystano meble charakteryzujące się lśniącą powierzchnią. W przypadku, kiedy w biurze znajdują się tego rodzaju biurka i stoły, warto przykryć je okładziną lub specjalną podkładką, pochłaniającą, a nie odbijającą światło.

Dużym błędem jest montowanie opraw światła wyposażonych w klosze z tworzywa sztucznego lub ze szkła. Materiały te cechują się względną przezroczystością, uwidaczniając jeszcze jaskrawe źródło. Należy wybierać lampy z abażurami i kloszami z prześwitujących, kolorowych materiałów lub matowego szkła.

Niwelowanie zjawiska olśnienia

Przy projektowaniu biura, bądź przy jego remoncie, należy wziąć pod uwagę komfort pracownika. Należy tak ustawić biurka, by zadbać o jednorodność jasności powierzchni, znajdujących się w polu widzenia ludzi. Są miejsca, na których wzrok pracownika pada najczęściej. Dlatego w tych rejonach nie powinny znajdować się kontrastujące ze sobą ściany (jasne) i podłogi (ciemne), czarne elementy wyposażenia na jasnych powierzchniach, błyszczące części maszyn czy jasne okna.

Sugeruje się, żeby wszelkie duże przedmioty i powierzchnie w polu widzenia pracowników charakteryzowały się jednakową jasnością – kupując ksero w jasnym kolorze dobrze jest ustawić je na tle jasnej ściany. W centralnej części pomieszczenia, pole widzenia musi cechować się stosunkiem kontrastu jasności poszczególnych powierzchni nie większym niż 1:3. Co znaczy, że elementy ustawione na środku biura (np. biurka) nie mogą być ciemniejsze od podłogi, czy pozostałych elementów (innych biurek, krzeseł, komputerów) w stopniu większym niż 30%.

Te same elementy nie powinny być ciemniejsze lub jaśniejsze od przedmiotów ustawionych pod ścianą i od samych ścian w stosunku nie większym niż 1:10.

Dlatego, aby zapewnić komfort pracy podwładnym, oprócz doboru oświetlenia do biura, należy mieć na względzie zakup właściwych stołów, krzeseł czy asortymentu, pokroju, komputerów i drukarek.

Wiele modeli laptopów stworzonych jest z połyskującego tworzywa, które odbija światło. W sytuacji, w której ustawi się dwa laptopy na przeciwko siebie, może dochodzić do zjawiska olśnienia np. poprzez odbicie się strumienia światła od obudowy sprzętu. W tym przypadku warto rozważyć stworzenie ścianek, dzielących poszczególne stanowiska – coś w rodzaju boxów, oddzielających od siebie pracowników.